Page 28 - Annonce 5
P. 28
Genellikle bir viyolonsel ya da fagot bas partisini çalarken bir Romantik Dönem(1820-1900)
klavsen, lut ve bazen bir orgun bu bas partisi üzerine kısmen Müziğin kilise ve saray egemenliği altından çıkıp halka yayıldığı,
doğaçtan armonizasyon yaptığı, müzikteki armoni boşluklarını kalıpların ve düzenin yıkılıp yerine daha özgür olan romantizmin
doldurarak zenginleştirdiği bir müzik yapma yöntemidir. geldiği dönemdir. Kendi içinde 3 döneme ayrılır:
Ortaya çıkışı, Rönesans çok sesliliğinin dokusal homojenliğine Erken Romantik Dönem: Romantik anlatımın Klasik dönem
karşı ince sesin üstünlüğünü ilan eden devrimin (c. 1600) akla içinde doğduğu, ilk dönemidir. Bu anlatımın öncüsü Ludwig van
yatkın bir gelişmesi olarak açıklanabilir. Çok sesli müziğin Beethoven olarak kabul edilir. Bu dönemin diğer ünlü bestecileri de
armonik temeli şimdi tam anlamıyla bir çalgıcının iki eli Franz Schubert, Carl Maria von Weber ve Gioacchino Rossini’dir.
arasındadır. Hem dinsel hem de dünyasal müziğin yan etkileri
Agostino Agazzari’yi (1578-1640), 1607 gibi erken bir tarihte bir Orta Romantik Dönem: Romantizmin tüm Avrupa’da egemen
kılavuz kitap yayınlamaya yönlendirdi; Del Sonare sopra’l basso olduğu dönemdir. İlk ışığı yakan da, programlı senfonisi
con tutti l’stromenti (Tüm Çalgılarla Birlikte Bas Partisi Çalma Symphonie fantastique ile Hector Berlioz olmuştur. Ardından
Üzerine). Franz Liszt, Felix Mendelssohn Bartholdy, Niccolo Paganini,
Robert Schumann, Frederic Chopin, Johannes Brahms gelmiştir.
Barok müzik dönem Johann Sebastian Bach, Antonio Vivaldi, Giuseppe Verdi ve Richard Wagner’in opera alanındaki
Jean-Baptiste Lully, Arcangelo Corelli, Claudio Monteverdi, çalışmalarıyla doruğa ulaşmıştır.
Jean-Philippe Rameau, Henry Purcell, George Frideric Handel ve
Georg Philipp Telemann gibi bestecilerin eserlerini kapsamaktadır. Geç Romantik Dönem: Müziğin denetiminin “Almanya-İtalya-
Barok stilin Rönesans stilinden farkı, daha süslü bir anlatıma sahip Fransa” üçgeninden çıktığı dönemdir. Ulusalcılık akımı ile birlikte
olmasıdır. Dönemin en ünlü çalgısı klavsendir. Klavsen neredeyse Mikhail Glinka, Aleksandr Borodin, Modest Musorgski, Nikolay
her müzik çeşidinde kullanılıyordu (çoğu zaman eşlik etmek Rimski-Korsakov, Peter İlyiç Çaykovski gibi Rus; Bedrich
amacıyla da olsa bkz. sürekli bas). Dönemde vokal müziğin yanı Smetana, Antonin Dvorak gibi Çek; Edvard Grieg, Jean Sibelius
sıra çalgısal müzik de gelişmiştir; sonat, konçerto grosso, solo gibi İskandinav besteciler klasik batı müziğine dahil olmuşlardır
konçerto ve süit, bu dönemin yaygın çalgısal müzik türleridir.
Modern Dönem(1900-Günümüz)
Barok müzik dönemi müzikteki başlıca büyük yeniliği “fonksiyonel Modern dönem içerisinde Romantizmi sürdürenler (Richard
tonalite”nin (majör ve minör kavramı) geliştirilmesindedir. Bu Strauss, Gustav Mahler, Sergey Rahmaninov, Edward Elgar)
dönemdeki besteciler ve çalgıcılar çok daha ayrıntılı ve incelikli olduğu gibi müziğin genel kimliğini değiştiren asıl Modern
ezgisel ve ritimsel süsler uygulamaya başlamışlar; müzikal besteciler (Claude Debussy, Maurice Ravel, Bela Bartok, İgor
notasyon şeklini değişmiş ve çalgıları yeni teknikler kullanarak Stravinski, Dimitri Şostakoviç, Sergey Sergeviç Prokofyev)
çalmaya başlamışlardır. Barok müziği döneminde çalgılarla müzik kendilerine has bir stil geliştirmiş Alban Berg ile Aşler’dir. George
icra edilmesinin ebadı, kapsam genişliği ve karmaşıklığı artmıştır. Gershwin klasik müzikle cazı birleştiren besteciler arasında en
Barok müzik dönemi opera görsel sanatının kurulup geliştirilip ve ünlüsüdür. Edgard Varèse, elektronik müzik akımını başlatmıştır.
yaygınlaştırılması dönemidir. Bugün kullanılan müzik terimleri ve Arnold Schönberg ve öğrencileri Webern atonal müzik akımının
kavramlarının çoğunluğu İtalya’da, barok müzik dönemde ortaya yaratıcısı ve ilerleticisi olmuşlardır. Carl Orff, ilkel çağların
çıkmış ve hâlâ yaygın olarak kullanılmaktadır. müzikleri ve metinlerini yeniden canlandırıp modernize etmiştir.
Ayrıca Türkiye’de çok sesli müziğin başlaması da bu döneme
Klasik Dönem (1750–1820) rastlar (Cemal Reşit Rey, Ahmet Adnan Saygun, Necil Kazım
Klasik stilin Barok stilden farkı, Klasik stildeki eserlerin Akses). Günümüzde Krzysztof Penderecki, Arvo Pärt, Peter
Barok stildeki eserlerden daha sade olmasıdır. Barok dönemin Machajdík gibi besteciler de modern dönemi sürdürmektedirler.
kapanmasına yol açan etkenlerden biri de piyanonun icadıdır.
Klasik dönemde her orkestrada klavyeli çalgı bulundurma Gördüğünüz gibi klasik batı müziği yıllar içinde birçok değişime
zorunluluğu kalkmış, piyano orkestraya katıldığı zaman da uğramıştır ve kesin ihtimalle değişmeye devam edecektir.
mutlaka solist görevi görür olmuştur. Dönemi seçkinleştiren
bir başka şeyse senfoninin yaygınlaşmasıdır. Dönemin ünlü Toprak Buluttekin
bestecileri Joseph Haydn, Wolfgang Amadeus Mozart, Christoph
Willibald Gluck ve Muzio Clementi’dir
27